[ Idea naszych działań ]
| [ Inspiracje ] | [ Czym
się zajmujemy ] | [ Osiągnięcia
] | [ Sponsorzy i współpraca naukowa ]
| [ Statut (pdf) ] | [Władze ] | [Członkowie honorowi] | [ Sprawozdania roczne ] | [ W prasie ] | [ Kalendarium ]
[ Kontakt ]
Warszawskie stowarzyszenie na rzecz kultury tradycyjnej "Dom Tańca" to organizacja pozarządowa, posiadająca status organizacji pożytku publicznego. Celem działań Stowarzyszenia jest poznawanie, dokumentacja i upowszechnienie muzyki, śpiewu i tańca tradycyjnego w ich jak najwierniejszej, niestylizowanej postaci
in crudo.
Tak się stało, że każde z nas od wielu lat przeżywa swoją "przygodę" z wsią. W naszej pracy korzystamy także ze zbiorów archiwalnych, czytamy stare zapisy nutowe. Najważniejszy jednak jest dla nas kontakt z żyjącymi jeszcze artystami starszego pokolenia, od których uczymy się bezpośrednio starodawnych melodii i gry na instrumentach w dawnej manierze oraz tańca. Nagrywamy ich muzykę, odwiedzamy wiejskich muzykantów, śpiewaków i tancerzy w ich domach.
Widzimy jednak że kultura polskiej wsi jest dziś mieszanką tradycji (odchodzącej w zapomnienie) i wszystkiego, co przyniósł kontakt z "miastem", minionym czterdziestoleciem i wszechogarniającą telewizją. Uświadamiamy sobie bezbronność kultury tradycyjnej wobec cisnących się wzorów kultury masowej.
Problem jaki próbuje rozwiązać Stowarzyszenie, to powszechna bariera obcości wobec własnej tradycji. Wynika ona przede wszystkim z braku jej znajomości. Tradycyjna kultura wsi jest dla większości Polaków czymś obcym. Wyobrażenia z nią związane prowokują uczucia skrajne - od naiwnego zachwytu do totalnego odrzucenia. U źródeł takich reakcji leżą często stereotypy powstałe w czasie, gdy zniekształcony folklor był używany jako narzędzie propagandy. Naszym sposobem na nieuleganie im jest ukazywanie tradycji w formie niestylizowanej, jako czegoś co jest żywe, czym można się nadal cieszyć, co może nadal inspirować, mimo zmian jakie zachodzą w otaczającym nas świecie.
Na
kim się wzorowaliśmy
Ruch domów tańca narodził się na Węgrzech na przełomie lat 60-tych i 70-tych (patrz dział Czytelnia). Inspirowany kulturą muzyczną i taneczną Siedmiogrodu, w krótkim czasie stał się alternatywą dla unifikacyjnych i obojętnych wobec tradycji treści oficjalnej kultury państwa komunistycznego. Okazał się również punktem wyjścia dla oryginalnego modelu edukacji dzieci i młodzieży poprzez praktykę muzyczną i taneczną. Oczywiście podobne ruchy mające za cel ożywienie własnej tradycji miały i mają nadal miejsce w wielu krajach europejskich min. Irlandii, Francji czy Hiszpanii. Polski Dom Tańca odwołuje się do modelu węgierskiego, choć budujemy alternatywę nie wobec ideologii, a raczej wobec lansowanego w mediach modelu kultury masowej, w której coraz większa grupa młodzieży nie chce uczestniczyć.
Początki pierwszego polskiego Domu Tańca sięgają jesieni 1994 (Scena "Korzenie" w warszawskim, studenckim klubie Remont oraz warsztaty z dr Grażyną Dąbrowską w II społecznym Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie). Od tego czasu skupia on młodych ludzi zainteresowanych nauką i praktykowaniem tradycyjnej polskiej muzyki i tańca w możliwie archaicznej postaci, w zgodzie z tradycyjnym kalendarzem. Podstawę działalności Domu Tańca stanowią spotkania-zabawy z zaproszonymi autentycznymi muzykami i tancerzami wiejskimi, warsztaty tańców z Polski nizinnej i pieśni ludowych, badania terenowe oraz działalność wydawnicza (seria płyt "In crudo").
Dla młodych ludzi spotkania w warszawskim Domu Tańca są jedyną w swoim rodzaju, częstokroć pierwszą w życiu okazją do zetknięcia się z polskim folklorem w jego autentycznym, nie wykrzywionym przez komercję i politykę, wymiarze. Trafiają do nas i ludzie starsi, czasami powracający do własnej przeszłości, czasami nieoczekiwanie zauroczeni tym co przez lata kojarzyło im się wyłącznie z ideologicznym kiczem.
Spotkania-zabawy z ludową muzyką i tańcem w wykonaniu zapraszanych kapel i tancerzy wiejskich oraz muzyków i kapel współpracujących z Domem Tańca (m.in. Bartosz Niedźwiecki, Katarzyna Szurman, Janusz Prusinowski, Agata Krawczyk, "Kapela z Milanówka") są okazją do nauki tańców tradycyjnych (oberka, polki i wielu innych). Odbywa się ona w różnych formach, najczęściej poprzez bezpośredni przekaz od osób już tańczących. Dzięki tak pomyślanej formule ci, którzy przychodzą do Domu Tańca mogą choć przez chwilę doświadczyć tego, czym była niegdyś ludowa zabawa, w jaki sposób taniec ludowy może być i dla nich źródłem radości i satysfakcji, inspiracji oraz nowych znajomości.
Stowarzyszenie "Dom Tańca" w roku 2002 otrzymało z rąk ministra kultury prestiżową nagrodę im. Oskara Kolberga. Współpracujemy z Uniwersytetem Warszawskim, Polską Akademią Nauk i wieloma innymi polskimi i zagranicznymi instytucjami. Domy tańca o podobnym charakterze działają obecnie oprócz Warszawy także w Poznaniu i Krakowie.
Po ponad piętnastu latach istnienia Dom Tańca wypracował unikalne na skalę Polski metody pracy edukacyjno-warsztatowej, mające na celu propagowanie polskiej kultury tradycyjnej. Skupił środowisko ludzi zafascynowanych pięknem muzyki, pieśni i tańców polskiej wsi, ludzi zaangażowanych w ideę kontynuacji polskiej tradycji muzycznej i duchowej.
Formy działalności Domu Tańca
- Zabawy przy muzyce najlepszych wiejskich kapel z udziałem wiejskich tancerzy i śpiewaków ( (ponad 250 spotkań
i koło 100 zaproszonych kapel z różnych regionów Polski oraz z Węgier, Francji, Irlandii, Białorusi, Litwy i Ukrainy).
- Podtrzymywanie tradycji świętowania dorocznego - kolędowanie z Herodami po wsi, wróżby
Andrzejkowe, spotkania śpiewacze w kościele w okresie Wielkiego Postu;
- Letnie Tabory Domu Tańca- tygodniowy cykl warsztatów
muzycznych, tanecznych, śpiewaczych oraz rzemieślniczych, prelekcje, seminaria naukowe na temat kultury tradycyjnej oraz zabawy taneczne przy żywej wiejskiej
muzyce (organizowane co roku od 2002 r), Jarmark Muzycznych Instrumentów
Ludowych – Szydłowiec 2003
- Organizowanie koncertów pieśni wielkopostnych i pogrzebowych: kościół św. Jacka - 1999, 2000 r., - Kościół Zbawiciela - 1996, Kościół św. Krzyża - 1997 i 1999, Kościół Nawiedzenia NMP – 1998 w Warszawie, Kościół po kamedulski Niepokalanego Poczęcia NMP – 2003;
- Wyjazdy terenowe (ok. 150 godzin nagrań + dokumentacja fotograficzna);
- Seminaria naukow - wykłady w ramach wakacyjnego Taboru,
cykliczne zajęcia na Uniwersytecie Warszawskim w roku akademickim
2003/2004, zimowy kurs dla nauczycieli średnich szkół muzycznych, przygotowujących się do nauczania przedmiotu "Polski folklor muzyczny" - Zakopane II 2003;
- Dokumentacja spotkań ze starymi muzykantami (ponad 200 godzin nagrań na CD-R - kopie znajdują się w Archiwum Sobieskich Instytut Sztuki PAN przy ul. Długiej)
- Projekty edukacyjne - "Janko Muzykant" – nowa forma pracy z dziećmi poprzez zabawę z tańcami tradycyjnymi i piosenkami wiejskimi (min. w szkole podstawowej im. Rudolfa Steinera);
- Praca profilaktyczna z dziećmi z rodzin patologicznych - program "Kształtowanie wrażliwości twórczej dziecka w oparciu o tradycyjne wartości i estetykę" (współpraca z Towarzystwem Zapobiegania Patologiom Społecznym "Kuźnia", Powiślańską Fundacją Społeczną, Stowarzyszeniem ASLAN i in.);
- Seria płyt "In Crudo" z polską muzyką ludową w jej oryginalnym brzmieniu.
Płyty: "Jest drabina do nieba I - pieśni nabożne na Wielki Post", "Muzyka z Domu Tańca", "Marian Bujak – skrzypek radomski", "Tabor w Chlewiskach 2002"; "Harmoniści radomscy -Tabor w Chlewiskach 2003"; "Aleksander Bobowski – portret muzykanta"(2003), "Powiśle Maciejowickie" (2008), "Tabor w Szczebrzeszynie 2008" (2008)
- Wydawnictwa o tematyce etnograficznej i muzycznej: Biuletyn Korzenie (1995 – 1999; wznowienie 2003),
czasopismo Wędrowiec 2001-2002
Osiągnięcia
- W roku 2002 Stowarzyszenie "Dom Tańca" zostało uhonorowane, za dotychczasową pracę na rzecz propagowania kultury tradycyjnej nagrodą Ministerstwa Kultury im. Oskara
Kolberga;
- Nagrody dla muzyków związanych z Domem Tańca w konkursie "Nowa Tradycja" organizowanym przez Radiowe Centrum Kultury Ludowej Polskiego Radia: w 1999 roku - wyróżnienie dla kapeli z Milanówka, w 2000 r. - II nagroda dla kapeli Kozby i wyróżnienie dla Agaty Harz oraz w 2004 roku - I nagroda dla kapeli Wędrowiec i nagroda Prezydenta Warszawy dla kapeli z Milanówka.
Sponosorzy i współpraca naukowa
- Wspierali nas w ciągu 20 lat naszej działalności: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Fundacja Kultury, Fundacja im. S. Batorego, Fundacja Bankowa im. L. Kronenberga, Fundacja J&S Pro Bono Poloniae, Fundusz Unijny Phare - Program Dialog Społeczny, Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży, Zarząd Województwa Mazowieckiego, M. St. Warszawa, Urząd Gminy W-wa Centrum, Urząd Dzielnicy Śródmieście Gminy W-wa Centrum, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Ambasada Republiki Francji, Instytut Kultury Polskiej w Paryżu, Ambasada Republiki Węgier, Instytut Kultury Węgierskiej w Warszawie.
- Naukowo i merytorycznie do tej pory wspierały nas:
Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze, Katedra Etnomuzykologii UW, Instytut Sztuki PAN.